جوانی و فرصت ها

در جلسه­ی این هفته­ی مجمع فرهنگی بقیۀالله(عج) مطرح شد: هدیه­ی که خداوند متعال و به جوان عنایت فرموده و از بهترین ویژگی‌های دوران عمر انسان محسوب می­شود، استفاده از فرصت­های جوانی است که چگونه می‌تواند به نحو احسن از آن بهره برد و یکی از عوامل موفقیت جوان در زندگی معنوی و مادی فرصت‌هایی طلاییست که جوان با جدیت، حرص و طمع به عمر خود، از فرصت‌هایش استفاده نماید.

به گزارش خبرگزاری فرهنگی، تحلیلی عصر انتظار، رئیس شورای عالی علمای امامیه و استاد درس خارج اصول در حوزه علمیه افغانستان، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسین جعفری، صبح جمعه ۲۴ جدی ۱۴۰۰خورشیدی در جلسه­ی دوره‌ی  منزل سید امان حسینی(محسنی) پیرامون جوانی و فرصت­ها سخنرانی نمود.

حجت­الاسلام دکتر جعفری گفت: همه­ی ما می­دانیم که هیچ کس، در این دنیا جاودانه نخواهد بود و دنیا برای همه، محل گذر است، در این عالَمی که ما زندگی می­کنیم، چه بسیار انسان­ها که قبل از ما زندگی کرده­اند و اکنون، اثری از آنان نیست و همه اسیر خاکند و به فرمایش مولی الموحدین امیرالمومنین امام علی(ع) که فرمود: «ما اکثر العبر و اقلّ الاعتبار؛ چه قدر عبرت­ها بسیارند و عبرت گیرندگان کم»!

این استاد حوزه علمیه از نقش و حضور نسل جوان در کنار پیامبراکرم(ص) افزود: به فرمایش پیامبرگرامی اسلام(ص) اولین ایمان آورندگان، بیشترین استقبال کنندگان از زمینه ظهور اسلام حضور جوانان بوده و آن حضرت می­فرماید: اوصيكُمْ بِالشُّبّانِ خَيْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّه َ بَعَثَنى بَشيرا وَ نَذيرافَحالَـفَنِى الشُّبّانُ وَ خالَفَنِى الشُّيوخُ، ثُمَّ قَرَاَ «فَطالَ عَلَيْهِمُ الاْمَدُ فَقَسَتْ قُلوبُهُمْ»؛[۱] شما را به نيكى با جوانان سفارش مى كنم، چرا كه آنان، دل هاى رقيق ترى دارند، بهراستى كه خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگيخت، جوانان با من همپيمان شدند و پيران با من به مخالفت برخاستند. آن گاه اين آيه را خواندند: «و عمر آنان به درازا كشيد و دل هايشان سخت گرديد».

به گفته­ای رئیس شورای عالی علمای امامیه افغانستان خداوند در قرآن مراحل زندگی را بیان کرده و آن را به سه دوره کودکی، جوانی و پیری تقسیم نموده و و چنانچه قرآن کریم می­فرماید: «اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ»؛[۲] خدا آن کسی است که شما را در ابتدا از جسم ضعیف (نطفه) بیافرید آن گاه پس از ضعف و ناتوانی (کودکی) توانا کرد و باز از توانایی (و قوای جوانی) به ضعف و سستی و پیری بر گردانید، که او هر چه بخواهد و مشیّتش تعلق گیرد می‌آفریند، و او دانا و تواناست. اگر قرار باشد که انسان نسبت به خدا و نعمت­های بی منتهایش، بی تفاوت باشد، طبق آیه­های قرآن، ارزش او، حتی از حیوانات هم، پایین تر می­رود. نکته­ی بسیار مهم که در این آیات ذکر شده، غنیمت دانستن فرصت­ها و جوانی است. همانطور که می­دانیم، خداوند، انسان را اشرف مخلوقات قرار داده و او را در میان نعمت­های بی پایانش غوطه ور ساخته و از این­رو باید فرصت جوانی را غنیمت شمرد. و رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: «محبوب ترین مردم، نزد خداوند بزرگ، نوجوان زیبایی است که جوانی و زیبایی خود را، در راه حق تعالی و اطاعت از او سپری می کند؛ و خداوند، نزد فرشتگان، به چنین جوانی افتخار می­کند و می­فرماید: بنده­ی واقعی من، این جوان است».[۳]

این عالم دین جوانی را فرصت طلایی و بدون تکرار در زندگی جوانی خواند و افزود: فعالیت‌های زندگی وکار و تلاش شبانه روزی، آن گاه از عالی‌ترین نتیجه برخوردار خواهد بود که مبتنی بر شناخت استعدادها و امکانات بالقوه و بالفعل شخصی و در راستای رفع نیازهای عمومی بوده و بر واقع بینی استوار باشد. از این رو تلاش برای شناخت خود و استعدادها و ویژگی‌ها دو امتیازات درونی و آشنایی با محیط و نیازهای آن و نیز کوششی برای ارتقاع سطح علمی و بینش مذهبی و آگاهی نسبت به وظایف انسانی و تکالیف دینی را می‌توان از مهم‌ترین وظایف دوران جوانی برشمرد.

وی با تاکید فراوان بر مسئولیت سنگین اولیای دانش آموختگان گفت: اسلام بر پرورش عقل و رشد علمی نیز حکایت از اهمیّت فوق العاده پرداختن به تعلیم تربیت در دوران جوانی دارد و از دست دادن این فرصت گران بها نه تنها باعث خسران و محرومیت از فیض الهی می‌شود که برای به دست یابی به سعادت ابدی و رشد معنوی انسان قرار داده شده بلکه سوال و مواخذه­ی اخروی را به دنبال خواهد داشت.

دکتر جعفری یکی از شرایط موفقیت دوران جوانی را درک قیمت و ارزش او خواند و افزود: اگر جوانی ثروت هنگفتی از پدر به ارث ببرد و دیوانه وار آن را هدر دهد، همگان از کار چنین جوانی تأسف می‌خورند. همه ما کم و بیش با همچون افرادی برخورد کرده‌ایم و بسیار متأثر شده‌ایم، لکن خود ما نسبت به سرمایه بزرگ‌تر و با ارزش‌تر یعنی «عمر» همان معامله­ای را می‌کنیم که آن جوان نسبت به مال خود انجام می‌دهد و هیچ گونه تأسف نمی‌خوریم. این خود نشانه این است که ارزش ثروت را می‌دانیم، اما ارزش وقت و عمر را درک نمی‌کنیم. همه این مطالب دلیل این است که به معنای کلام پیامبر(ص) توجه نداریم که می‌فرمایند: «حرمت عمر و زمان بالاتر از حرمت مال است. اگر مال کسی را تلف کنیم می‌توانیم از مال خود جبران کنیم، ولی آیا اگر وقت دیگران را تلف کنیم، می‌توانیم مقداری از عمر خود را به او بدهیم؟[۴]

با توجه به اهمیّت دوران جوانی، چه خوب است دوران جوانی انسان در راه و مسیری باشد که مورد رضایت خداوند است و انسان این دوران را جهت کسب فضائل اخلاقی و دوری از محرمات الهی قرار دهد چرا که در دوره جوانی، هنوز گرد و غبار گناه بر آئینه دل انسان ننشسته است و انسان بیشتر می‌تواند در راه خود سازی و تهذیب نفس قدم بردارد.

اگرجوانی به غفلت بگذرد شاید در سال‌های بعد از آن فرصت جبران نباشد و میان سالی و پیری با حسرت از دست دادن روزهای زیبای جوانی بگذرد. روزهایی که در آن زیبایی، توانایی جسمی و سلامتی در اوج است.

موسس مدرسه دینی و لیسه حضرت نرجس(س) با ذکر آیات و روایات حقوق فرزند بر والدین را مهم و سرنوشت ساز خواند و اضافه نمود: علاوه بر حقوق متقابل والدین و فرزندان، نقش پدران و مادران در انتخاب نام خوب، تغذیه حلال، تربیت خوب، انتخاب معلم، انتخاب شغل مناسب، انتخاب همسر خوب… مهم است که در آیات قرآن کریم و روایات معصومین(ع) بدان پرداخته و ذکر شده که به برخی آنان اشاره نمودم.

حجت­الاسلام والمسلمین دکتر جعفری در پایان سخنانش از کارکرد مجمع فرهنگی بقیۀالله(عج) و برگزاری جلساتی دینی و مذهبی در افغانستان را ستود و یاد آورشد، وی برپا داشتن گفتمان­های هم اندیشی دینی(با موضوع: توسل، شفاعت و استغاثه)؛ غدیر؛ پیمان برادری و تعهد دینی؛ مهدویت و مذاهب اسلامی و بازخوانی فاطمیه اول و دوم در طول سال را کم نظیر خواند و پیشنهاد عضویت خویش و محترم سید جواد حسینی دبیر حزب عدالت و توسعه را در این مجمع نمودند.

گفتنی است که در این جلسه محترم سید جان آقا احسانی در پایان دعای ندبه به ذکر توسل پرداخت.

گزارشگر: خبرگزاری فرهنگی، تحلیلی عصر انتظار.

---

[۱]. سفینۀالبحار، ج۲، ص۱۷۶ .

[۲]. سوره روم، آیات ۳۰-۵۴ .

[۳]. میزان الحکمه، ج ۵، ص ۹ .

[۴]. منتخب میزان الحکمه، ص ۴۰۶، ح ۴۵۹۵ .